ارزیابی ریسک

امروزه بسیاری از سازمان ها جهت تصمیم گیری های خود بدنبال انجام ارزیابی ریسک در مدل های مختلف می باشند.

معمولا در بین نهاد ها و سازمان های مختلف ارزیابی ریسک های ایمنی بیشتر مورد توجه قرار می گیرد.

در صورتی که از تکنیک های ارزیابی ریسک می توان برای موارد دیگری همچون تعریف استراتژی سازمانی نیز استفاده کرد.

در این مطلب می خواهیم به بررسی روش های ارزیابی ریسک بپردازیم که البته بیشتر در HSE مشاهده شده است .

روش های انجام ریسک زیاد و متفاوت می باشد .

ما به بررسی معروف ترین آنها می پردازیم .

این روش ها عبارتند از:

روش FMEA

روشWilliam Fine

روش آنالیز ایمنی شغلی یا همان( Job Safety Analysis) که به JSA معروف است

روش Hazop

در بررسی روش های مختلف ارزیابی ریسک باید در نظر داشته باشید که این روش ها برای شرایط کاری و بررسی ریسک ها از جنبه های مختلف است.

اولین روشی که در این قسمت مورد بررسی قرار می گیرد روش FMEA می باشد.

FMEA

در این روش تمرکز بر نقص هایی است که یک وضعیت غیر قابل اعتماد در سیستم را ایجاد می کند(قابلیت اعتماد دارد).
جزء مورد بررسی چگونه میتواند خراب شده و یا از کار بیافتد.
نتایج خرابی در سیستم مذکور چگونه خواهد بود.

در این روش که مناسب ترین روش برای ارزیابی ریسک در اکثر سازمان ها می باشد  معمولا به دو صورت ریسک ها بررسی می شوند.

روش اول ارزیابی ریسک دو عاملی

از این روش بیشتر برای پیمانکاران شهرداری استفاده می گردد .

درواقع تنها عوامل شدت خطر و احتمال خطر می توانند بوجود آورنده عدد ریسک باشند.

در این روش اقدامات کنترلی و پیشنهادی جداگانه می تواند مطرح گردد.

روش دوم ارزیابی ریسک سه عاملی

از این روش بصورت آکادمیک استفاده شده و در اکثر کتاب های ارزیابی ریسک و یا روش های اجرایی مربوطه این روش بیان شده است.

در این روش عوامل شدت خطر، میزان تماس و احتمال خطر می توانند عدد ریسک را ایجاد کنند .

در این روش نیز اقدامات کنترلی مطرح می گردد.

William Fine

این روش نیز از دیگر فنون سازمان یافته و نظام مند ارزیابی خطر در شناسایی و برآورد سطح خطر، در
راستای مدیریت خطر و کاهش آن به سطحی قابل قبول است.

این روش ارزیابی ریسک از جمله روش های کمی است .

می توان با استفاده از آن کانون ها و عوامل خطر موجود را شناسایی و با اتخاذ تدابیر پیشگیرانه و کنترلی نسبت به حذف یا مهار آن ها اقدام کرد.

از اين روش براي تصميم گيري درباره ضرورت و موجه بودن هزينه هاي حذف خطر و همچنين لزوم اجراي هرچه سريعتر برنامه هاي كنترل خطرات استفاده مي شود.

در واقع این روش بیشتر برای سنجش ریسک ها از لحاظ هزینه آن ها می باشد.

در روش ویلیام فاین ابتدا وظایف شکسته می شود شدت خطرات مربوطه به هر وظیفه مشخص می گردد.

سپس  میزان مواجهه و احتمال وقوع خطر تعیین می شود.

و سپس از حاصلضرب سه عدد مذکور عدد R یا همان عدد ریسک به دست می آید.

JSA

این روش ارزیابی ریسک یکی از روشهای مطالعه دقیق و نظام مند جهت شناسایی خطرات بالقوه در هر شغل محسوب می شود.

اجرای آن در فاز عملیات و بهره برداری برای شناسایی و تجزیه و تحلیل خطرات توصیه می گردد.

همچنین  توصیه می گردد که با آنالیز ایمنی شغلی می توان از بسیاری از آسیب ها و بیماری ها جلوگیری کرد.

همچنین اقدامات کنترل فنی و مدیریتی، نیازهای آموزشی، وسایل حفاظت فردی و دستور العمل های اجرایی هر فعالیت را تعیین کرد.

در این روش، شغل به مراحل پی در پی شکسته می شود و در گام بعد خطرات هر مرحله شناسایی و عدد ریسک آنها به دست می آید و در نهایت راه حل های کنترلی ارائه می شود.

در این روش بر اساس شدت پیامد و احتمال وقوع خطر، عددی به هریک از ریسک های شناسایی شده تعلق می گیرد.

طبقه بندی سطوح ریسک در چهار دسته شامل شدید، نسبتا شدید، متوسط و پایین و بر اساس اعداد ماتریس ارزیابی ریسک صورت گرفت.

Hazop

این روش ارزیابی ریسک کیفی بوده و برای شناسایی ریسک های بسیار خطرناک به کار میرود.

همچنین از تیمی متخصص در همه علوم بهره گرفته می شود.

هدف از این روش :شناسایی خطرات بالقوه فرآیند که قبل از آن نیز انحراف سیستم از اهداف تعیین شده شناسایی می گردد.
این روش برای سیستم های پیچیده مناسب بوده و سخت افزار سیستم را به گونه ای جامع بررسی مینماید.

نتایج حاصل نیز بسیار مفصل و دقیق هستند.

معایب:وقت گیر بوده و امکان حصول نتیجه در نقص های چند عاملی وجود ندارد.

شرح کار به این صورت است که تیم منتخب تلفیق عبارات راهنما (هیچ،بیشتر،کمتر،معکوس)که در مورد فرآیند صادق است وبا حالات مختلف و وضعیت های فرآیند (جریان ،فشار،دما و…) ارتباط پیدا میکند.

این موارد را از طریق طوفان ذهنی بررسی کرده و میتواند انحرافات احتمالی بدترین پیامد را دنبال نماید.

در بین روش های بیان شده تنها روش مناسب که بسیار مورد استفاده قرار می گیرد همان روش FMEA می باشد.

چرا روش FMEA

در واقع روش FMEA رویکردی گام به گام برای شناسایی بالقوه خرابی و یا شکست در فرایند های طراحی ، تولید یک کالا و یا ارئه یک خدمت با هدف پیشگیری از وقوع خرابی یا شکست می باشد.

روشی ساختاریافته برای کمی کردنه اثرات بالقوه بروز خطا است.

که امکان اولویت بندی اقداماتی را برای کاهش یا حذف این حالات شکست به وجود می آورد.

روشی سیستماتیک برای رویارویی با مشکلات ، چالش ها، خطاها و شکست ها به منظور یافتن راه هایی برای بهبود این موارد می باشد.

شناسایی وکاهش تعداد نقاط توأم با ریسک (Risk Points) در فرایندهای مراقبت های بهداشتی و درمانی می باشد.

که می توانند بر بیماران، ارائه دهندگان خدمات و سازمان های بهداشتی و درمانی تاثیر سوء و منفی داشته باشند.

به علاوه

افزایش اثربخشی

افزایش کارایی

و کاهش هزینه ها

جهت کسب اطلاعات رایگان و مشاوره رایگان در ارتباط با روش های ارزیابی ریسک با گروه بین المللی هینا سرت در تماس باشید.