ارزیابی عملکرد

ارزیابی عملکرد به فرآیند سنجش جامع عملکرد ، در قالب عبارتی نظیر:

کارایی ، اثر بخشی ، معناداری ، توانمند سازی ، قابلیت پاسخگویی در چارچوب اصول و مفاهیم برای تحقق اهداف و وظایف سازمانی ، ساختاری ، برنامه ای و توسعه بلند مدت سازمان گفته می شود.

وردر و دیویس معتقدند: ارزیابی عملکرد فرآیندی است که عملکرد فرد یا گروه را در رابطه با اجرای وظایف محوله تعریف می‌کند.

ارزیابی عملکرد در بعد نحوه استفاده از منابع و امکانات در قالب شاخص‌های کارایی بیان می‌شود.

اگر در ساده‌ترین تعریف، نسبت ستاده به داده را کارایی بدانیم.

نظام ارزیابی عملکرد در واقع میزان کارایی تصمیمات مدیریت درخصوص استفاده بهینه از منابع و امکانات را مورد سنجش قرار می‌دهد.

تاریخچه ارزیابی عملکرد

تاریخچه ارزیابی عملكرد به قرن هفتم هجری برمی‌گردد.

این موضوع نخستین بار از سوی خواجه رشیدالدین فضل‌الله مطرح شد.

قرن‌ها پس از آن در سال ۱۳۴۹ در كشور مقرر شد مدیریت و نحوه انجام امور مورد ارزیابی قرار گیرد.

به این منظور مركز ارزشیابی سازمان‌های دولتی در نخست وزیری تشكیل شد.

در سال ۱۳۵۲ با آغاز برنامه پنجم عمرانی به موجب بند ۸ ماده ۵ فصل سوم قانون برنامه و بودجه كشور،

وظیفه ارزیابی عملكرد دستگاه‌های اجرایی به عهده سازمان برنامه و بودجه گذاشته شد.

و به همین منظور معاونت ارزشیابی سازمان‌های دولتی در این سازمان تشكیل شد.

در سال ۱۳۵۹ دفتر ارزشیابی سازمان‌های دولتی در سازمان امور اداری و استخدامی كشور منحل شد.

و اقدامات مربوط به ارزیابی كارایی و عملكرد دستگاه‌های اجرایی تا سال ۱۳۷۶ متوقف شد .

در سال ۱۳۷۹ نیز دو سازمان برنامه و بودجه و امور اداری و استخدامی كشور ادغاک شد و تشكیل سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی كشوررا داد.

این وظیفه برعهده دفتر ارزیابی عملكرد سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی كشور گذاشته شد.

در بررسی ارزیابی عملکرد سازمان ها مدل های مختلفی شناسایی و پیاده سازی شده است .

در ابتدا این مدل ها به 3 گروه اصلی تقسیم شدند .

مدل های ارزیابی عملکرد چیست؟

همانطور که مشاهده می کنید مدل ها به گروه های

1)مدل های تعالی

2) مدل های مطابق استاندارد ISO

3)مدل های آکادمیک

که توسط دانشمندان و دانشگاهیان بیان شده اند تقسیم شده است .

در گروه اول هر کدام از مدل های مطرح شده برای اجرا نیاز به خودارزیابی در سازمان دارند .

در گروه دوم مدل ها نیاز به توسعه ارزیابی عملکرد در سازمان دارند .

در گروه سوم مدل های مطرح شده توسط افراد مختلف در زمان خود توسعه یافته است و برای ارزیابی عملکرد سازمان مورد استفاده قرار داده می شود .

حال مدل ها را بر طبق زمان ایجادشان مطرح می کنیم .

ترتیب مدل ها توسط  Taticchi  ,  Tonelli  ,  Cagnazzo بیان شده است .

آنها این کار را با تجزیه و تحلیل مدل ها انجام داده اند .

پروفسو Umit s Bititci در مطالعه ای که در خصوص ارزیابی عملکرد انجام داده است.

به این نتیجه رسیده که یک مدل جهت پویا بودنش باید ویژگی های زیر را داشته باشد:

ویژگی های مدل پویا چیست؟

1) وجود سیستم بررسی تغییرات خارجی

2) وجود سیستم بررسی تغییرات داخلی

3) وجود یک مکانیزم بررسی که در آن تغییرات اعم از داخلی و خارجی و تاثیر آن بر هدف و ساختار سازمان بررسی شده است.

و اهداف و اولویت هایی که توسط مدیران سطح بالا شرکت مطرح شده نیز به دنبال آن مورد بررسی قرار می گیرد.

4) تغییر آرایش سیستم  ،  تغییر در هدف  ،  تغییر در شاخص های انتخابی و…که در نتیجه بررسی ها صورت می پذیرد .

و در واقع در صورت نیاز به هر تغییری سیگنال های هشداری تدوین شده که این سیگنال ها نیاز به تغییر را هشدار می دهند .

5) برقراری روابط علّی بین شاخص های عملکردی

6) برقراری روابط کمی بین شاخص ها و استراتژی ها و عملکرد سازمان

7) تلاش برای حفظ سود در سازمان

بنا به مطالب بالا و تحقیقات انجام شده 5 چهارچوب اصلی برای مدل DPMS شناسایی شده است

1) مکانیزم بررسی

2) سیستم IT

3) مدیریت

4) کارمندان

5) فرهنگ

از این 5 اصل نباید هیچ یک غایب باشند زیرا در صورت وجود هر 5 اصل است.

که می توان سیستم را در سازمان پیاده کرد و نتیجه مطلوب گرفت .

حال به توصیح هر اصل می پردازیم :

در میان این اصول 2 اصلی که در ابتدا مطرح می شوند، 2 ویژگی اصلی سیستم DPMS هستند .

که با این ویژگی ها از سایر مدل ها متمایز شده و در تمامی DPMS های اجرایی در شرکت ها جزء چارچوب های اصلی می باشد .

جهت کسب اطلاعات بیشتر با کارشناسان گروه هینا سرت در تماس باشید.

I.H.C.E.R.T@