استاندارد ایمنی و مدل های ایجاد حوادث

جهت آشنایی با استاندارد ایمنی و مدل های ایجاد حوادث باید چه کرد؟

انواع مدل ایجاد و بروز حوادث کدامند؟

چرا این مدل ها مهم هستند؟

نحوه آشنایی با این مدل ها چگونه است؟

مدل های بروز حوادث

در بررسی استاندارد ایمنی و مدل های ایجاد حوادث ، ابتدا باید بدانیم این مدل ها چگونه اند؟

قطعا در استانداردهای ایمنی مانند :

ایزو 45001

استاندارد hse

و…

توجه به پیشگیری از حوادث بسیار مهم است.

برای این امر کارشناسان و دانشمندان سال ها تلاش کردند تا برای این امر راه های بروز حوادث را تشخیص دهند.

مدل های بروز حوادث درواقع به سازمان ها کمک میکند تا بتوانند با شناسایی انها از بروز این موارد جلوگیری کنند.

این امر سبب کاهش صدمات و خسارات می شود.

بیشتر تمرکزهای پیشگیری از صدمات از نیمه قرن 19 تا اوایل قرن 20 مربوط به حفاظ گذاری ماشین آلات معطوف بود و اصطلاحات اعمال ناایمن و شرایط ناایمن پایهای برای مدلهای اولیه پیشگیری شد.

مدل اعمال ناایمن و شرایط ناایمن تاثیر زیادی روی تفكر ایمنی داشته است.

بخشی از پذیرش این تفكر، در کارهای هربرت هنریچ( مهندس شاغل در شرکت بیمه امریكا در دهه1920) دیده می شود .

که گزارشهای بیش از 75000 حوادث شغلی را از پروندههای بیمه و پروندههای صنعتی مطالعه کرد.

در سال 1931 ، اولین بار هنریچ کتاب پیشگیری حوادث صنعتی را انتشار داد که براساس یافته هایش از تجزیه و تحلیل گزارش های حوادث بود.

هنریچ (1941 ) مدل دومینوی 5 عاملی را که به عنوان فرایند حادثه میدانست ارائه داد و از آن زمان تا کنون خیلی رایج شده است.

پنج عامل در نظر گرفته شده به شرح زیر بودند:

.1 محیط اجتماعی و خانوادگی

.2 خطای فرد

.3 اعمال ناایمن و یا مخاطره فیزیكی با مكانیكی ناایمن

.4 حادثه

.5 آسیب و جراحات

توالی وقایع دومینو

1- آسیبها و جراحات صنعتی تنها ناشی از حوادث هستند –

2- حوادث تنها بطور مستقیم بواسطه اعمال ناایمن فرد یا مواجهه با شرایط مكانیكی ناایمن ایجاد می شود –

3- اعمال ناایمن و شرایط ناایمن تنها بواسطه خطاها یا افراد ایجاد می شود –

4- خطاهای افراد بواسطه محیط ایجاد میشود یا بواسطه ویژگیهای ارثی بدست می آید. –

5- در نهایت آسیب وارد می شود

بررسی هینریچ از گزارش های حوادث نشان داد که 88 % حوادث ناشی از عمل ناایمن و 10 % ناشی از شرای ناایمن بود.

هنریچ همچنین یافت که دو درصد باقیمانده غیر قابل پیشگیری و بدون علت مشخصی بودند.

از اعمال ناایمن افراد ( این آمارها هنریچ تلاش های پیشگیرانه اش را روی عمل ناایمن متمرکز کرد و نوشت) مسئول اکثریت حوادث هستند.

اصول متعارفی که هینریچ اعلام کرد شامل موارد زیر است:

آسیب ها ناشی از یك سری عوامل تكمیل شده هستند که یكی از آن ها خود حادثه است.

حوادث بواسطه رفتار نا ایمن و یا مواجهه مخاطرات فیزیكی و مكانیكی ایجاد می شود.

بیشتر حوادث حاصل رفتار ناایمن است.

اعمال ناایمن یا شرایط ناایمن همیشه فورا منجر به آسیب یا حادثه نمی شوند.

عمل ناایمن افراد میتواند به عنوان راهنمایی برای پیشگیری در نظر بگیرد.

حوادث قابل پیشگیری هستند.

بهترین تكنیك های پیشگیری حوادث مشابه بهترین تكنیك های کیفیتی و بهره وری است.

مدیریت باید مسئول ایمنی باشد.

سرپرست عامل کلیدی در پیشگیری است.

حوادث هزینه های پنهان دارند.

استاندارد hse و پیشگیری از وقوع حوادث

مطالعات پیشگیری از حوادث از اوایل دهه 1900 قویاً روی ارتقای رفتار ایمن کارگران متمرکز بود و این موضوع با توجه به این باور که رفتار ناایمن منجر به بیشتر حوادث میشود طبیعی بود.

همانطور که ذکر شد هاینریچ پیشنهاد کرد که عمل ناایمن و شرایط ناایمن عامل اصلی توالی حادثه است.

تئوری پیشگیری که دنبال میکرد حذف عامل مرکزی برای گسستن توالی حادثه بود.

ردیابی دومینوهای پشت سری باوری بود که اعمال ناایمن بطور علت و معلولی به خطای افرادی که بواسطه شرایط محیطی یا بواسطه ژنیتیكی ایجاد میشد، ارتباط پیدا میکرد.

آنگاه، راه و وسیله پیشگیری دو شاخه بود؛ یكی جدا کردن کسانی که استعداد ایجاد حادثه داشتند و دوم از طریق آموزش و برنامههای تغییر رفتارو نگرش.